Marek Waszkiel: TEATR LALEK W DAWNEJ POLSCE

Przygotowana przez Marka Waszkiela monografia „Teatr lalek w dawnej Polsce” wyrosła z wieloletnich badań i doświadczeń najwybitniejszego – i praktycznie, po śmierci Henryka Jurkowskiego, jedynego – dziś w Polsce historyka teatru lalek. , autora takich prac jak „Dzieje teatru lalek w Polsce (do 1945 roku)”, wydane przez Instytut Sztuki PAN w 1990 roku, i „Dzieje teatru lalek w Polsce 1944-2000”, wydane przez Akademię Teatralną im. Aleksandra Zelwerowicza w 2012 roku. Pierwsza z nich stanowiła wstępny zarys tematyki, która obecnie została rozszerzona, zweryfikowana i dopełniona, zarówno w warstwie faktograficznej, jak i interpretacyjnej. Na fundamencie położonym przeszło dwadzieścia lat temu prof. Waszkiel zbudował dzieło, które łącznie wydaną przez Akademię Teatralną w 2012 roku pozycją „Dzieje teatru lalek w Polsce 1944-2000”, stanowić będzie całość: pełną historię teatru lalek na ziemiach polskich od XV do schyłku XX wieku. O tym, że taka praca jest potrzebna i że prof. Marek Waszkiel jest jedynym autorem w Polsce, który może sprostać temu zadaniu, świadczy choćby jednomyślnie pozytywne przyjęcie wcześniejszych tomów, zwłaszcza zaś uhonorowanie „Dziejów teatru lalek w Polsce 1944-2000” nagrodą Polskiego Towarzystwa Badań Teatralnych za najlepszą publikację książkową z zakresu wiedzy o dramacie, teatrze, widowiskach i innych sztukach performatywnych za rok 2012. Badania prof. Waszkiela, przeprowadzone na szerokim tle kulturowym, pokazują lalki teatralne nie tylko jako obiekt artystyczny, lecz także na przykład jako świadectwo kontaktów międzynarodowych i pozycji Polski w Europie (szlaki wędrownych artystów cudzoziemskich przecinały się często na ziemiach polskich), jako odzwierciedlenie stosunków społecznych (lalki używane zarówno w ludowych widowiskach popularnych, jak i na dworach magnackich) czy jako część składowa praktyk religijnych (szopki Bożonarodzeniowe). Pierwsze formy teatru lalek w Polsce są niemal równie dawne co literatura w języku polskim i datują się na XV i XVI wiek. Wzmianki w dziełach Mikołaja Reja i Jana Kochanowskiego dowodzą, że tradycja lalkarska może być traktowana jako równorzędna część spuścizny narodowej i choćby z tego powodu wiedza o niej powinna być pielęgnowana i propagowana.

Po wydanej w 2012 przez Akademię Teatralną im. Aleksandra Zelwerowicza książce Marka Waszkiela Dzieje teatru lalek w Polsce, 1944-2000, uhonorowanej Nagrodą Polskiego Towarzystwa Badań Teatralnych za najlepszą publikację książkową z zakresu wiedzy o dramacie, teatrze, widowiskach i innych sztukach performatywnych za rok 2012, oddajemy do rąk Czytelników kolejny tom prof. Waszkiela. Teatr lalek w dawnej Polsce opowiada o kształtowaniu się sztuki lalkarskiej na ziemiach polskich od XV wieku do II wojny światowej. Wraz z poprzednią pracą stanowi pełną historię polskiego lalkarstwa od wieku XV do końca wieku XX.

Prof. dr hab. Małgorzata Leyko

Funkcje społeczne i osiągnięcia artystyczne współczesnego teatru lalek w Polsce nie podlegają dyskusji, gdyż jest to zjawisko nie tylko wpisujące się w program edukacji młodego pokolenia, lecz także obszar niewyczerpanych eksperymentów teatralnych, które często wchodzą w efektowne relacje z teatrem żywego planu. Jednak w parze z rozpoznawalnością tej formy teatru nie idzie intensyfikacja badań. Środowisko badaczy teatru lalek jest niebywale wąskie, a publikacje naukowe z tego zakresu są zawsze wydarzeniem wyjątkowym. Dlatego z dużą uwagą należy śledzić prace historyczno-teoretyczne poświęcone teatrowi lalek i wspierać publikacje wyników badań. W ten nurt wpisuje się zamiar wydania przez prof. Marka Waszkiela książki „Teatr lalek w dawnej Polsce”, wyczerpującego opracowania dziejów lalkowych form scenicznych, które jest zadaniem tyle ambitnym, ile niezwykle potrzebnym.

Profesor Marek Waszkiel, wykładowca Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza na Wydziale Sztuki Lalkarskiej w Białymstoku jest obecnie niekwestionowanym autorytetem w sprawach teatru lalek – autorem licznych i cennych publikacji, inicjatorem wielu przedsięwzięć naukowych i artystycznych w Polsce i poza jej granicami. Jego prace stanowią podstawowy kanon wiedzy o rozwoju scen lalkowych w naszym kraju, o twórczości najwybitniejszych lalkarzy, o formach widowisk i technikach lalkarskich.

Książka jest też uzupełniona bogatym materiałem ikonograficznym, gdyż wizualizacja omawianych zjawisk jest ich ważnym dopełnieniem. Z pełnym przekonaniem rekomenduję czytelnikom książkę prof. Waszkiela „Teatr lalek w dawnej Polsce”.

prof. dr hab. Wojciech Dudzik

Cena: 30,00 zł
E-book: 10 zł

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Wydawca:
Fundacja Akademii Teatralnej i Akademia Teatralna
im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie

ISBN: 978-83-944934-7-9
Rok wydania: 2018
Liczba stron: 384

WYDAWNICTWA MOŻNA NABYĆ:
w kasie Teatru Collegium Nobilium (ul. Miodowa 22/24)

ZAMÓWIENIA:
telefoniczne: 22 635 99 39
mailowe: wydawnictwa.at@at.edu.pl