ZJADANIE PSÓW
już w księgarniach
Nowa książka prof. Tomasza Kubikowskiego o wyprawach na biegun północny i ich wymiarze performatywnym
Książka do nabycia w księgarni Prospero.
Wyprawy do bieguna północnego były ważnym motywem kultury europejskiej XIX wieku – przedmiotem zbiorowych ekscytacji, źródłem niesamowitych opowieści, tematem marzeń i obsesji. A nawet więcej – biegun północny stał się wówczas ważną ziemską figurą absolutu. Trudno dziś uprzytomnić sobie siłę zbiorowych dążeń, tęsknot i ambicji, z jaką tę rolę biegunowi powierzono.
Tomasz Kubikowski przywołuje tamtą historię, a zarazem umieszcza ją w zaskakującej ramie: w wyprawach na biegun widzi rodzaj perfomansu, wyczyn i występ zarazem. Jak pisze: „Skoro performans rozgrywa się na granicy świadomości i tego, czego ona nie objęła – jeden jego biegun wymyka się wszelkim kategoriom, określeniom, słowom. Jest źródłem wszelkich słów i zachowań, ale zawsze brak ich na to, co się w jego obrębie dzieje; samego performansu one się już nie imają. Doświadczenie arktyczne XIX wieku było performansem „par excellance”.
Wyprawa na skraj świata jako analogia przeżycia na scenie? Dlaczego nie? Edward Gordon Craig pisał o wspólnej genezie doświadczenia arktycznego i teatralnego. W zasadzie na całą tę książkę można spojrzeć jako na próbę wyjaśnienia jego intuicji: w jakiej właściwie mierze pogoń za teatralnością jest „dokładnym odpowiednikiem odkrycia bieguna północnego”?
Zjadanie psów to kolejny tom serii „Wiedza o Teatrze”, wydawanej wspólnie przez Akademię Teatralna i Instytut Teatralny. Więcej o książkach WOT
_____________________
To książka niezwykła! Książka znakomita! […]
Tomasz Kubikowski napisał utwór z pogranicza gatunków. Ta książka jest opowieścią, powieścią, esejem, relacją z podróży, ale ta książka nie jest „o” […] wyprawach arktycznych, o polarnikach, awanturnikach i odkrywcach: Rossie, Parrym, Nordenskiöldzie i – oczywiście – Nansenie, chociaż oczywiście jest również o nich; sama jest podróżą i jednocześnie relacją z podróży w głąb samego siebie oraz w głąb możliwości opowiadania o przeżyciu z najwyższym trudem wyrażalnym albo niedającym się wyrazić: cielesnym, duchowym i o przeżyciu lekturowym (często równie trudno wyrażalnym), czyli sama jest pasjonującą wyprawą do bieguna opowiadania. […]
Jest niezwykle udaną podróżą po tajemnych fiordach i cieśninach (samo)świadomości.
prof. dr hab. Krzysztof Rutkowski
