Konferencja naukowa „Raszewski/Perspektywy” | open call

Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego i Akademia Teatralna im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie zapraszają do wysyłania zgłoszeń na konferencję naukową „Raszewski/Perspektywy”, która odbędzie się w dniach 27-28 listopada w Instytucie Teatralnym i Akademii Teatralnej. Konferencja organizowana jest z okazji 100-lecia urodzin Zbigniewa Raszewskiego i 50-lecia istnienia warszawskiego wydziału Wiedzy o Teatrze. Zgłoszenia należy wysyłać do 15 czerwca na adres igor.tokarzewski@e-at.edu.pl. 

Konferencja naukowa „Raszewski/Perspektywy” składać się będzie z dwóch części. 

Część I – Raszewski. Książki 

27 listopada, Instytut Teatralny, ul. Jazdów 1, Warszawa 

5 kwietnia 2025 roku obchodziliśmy setną rocznicę urodzin Zbigniewa Raszewskiego, wybitnego historyka teatru, wykładowcy na Wydziale Wiedzy o Teatrze Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie. Część dorobku Raszewskiego trafiła do kanonu historiografii teatru (bestsellerowa „Krótka historia teatru polskiego”, niedościgły „Bogusławski”), lecz niektóre jego prace, np. rozważania teoretyczno-teatralne, bywają podważane. Zamierzamy zbadać, jak dzieło Raszewskiego rezonuje po latach, zwłaszcza w kontekście nowych metodologii w refleksji nad teatrem, zmieniających się sposobów uprawiania biografistyki itd. 

 

Zapraszamy do nadsyłania propozycji wystąpień odnoszących się do następujących zagadnień: 

• Raszewski jako historyk i teoretyk teatru, 

• Raszewski jako świadek historii i źródłotwórca (m.in. „Raptularz”, „Pamiętnik gapia”, zespoły korespondencji), 

• Raszewski edytor („Pamiętnik Teatralny”, „Słownik biograficzny teatru polskiego”, opracowania dramatów – Rittner, Zapolska, przekład i opracowanie Furtenbacha „O budowie teatrów” itd.),    

• Raszewski pisarz (na nienaganny styl badacza wielokrotnie zwracano uwagę, podkreślając walory literackie jego prac). 

 

Część II – Perspektywy 

28 listopada, Akademia Teatralna, ul. Miodowa 22/24, Warszawa 

W roku 2025 mija pięćdziesiąt lat, od kiedy Jerzy Koenig wspólnie z Tadeuszem Łomnickim w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie, a obecnie Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza, powołali Wydział Wiedzy o Teatrze. WoT jako wydział akademicki funkcjonujący w ramach uczelni artystycznej – pierwsza i jak dotąd jedyna taka jednostka w Polsce – miał pozwalać na łączenie studiów teoretycznych z działaniami praktycznymi. Dla twórców WoT-u istotne było poszerzanie pola tradycyjnej teatrologii i prowadzenie badań nad teatrem w kontekście całości życia społecznego i kulturalnego, a także zderzanie jego historii i współczesności.  

Tradycja ta przyświeca drugiej części konferencji, poświęconej różnorodnym nurtom refleksji o teatrze – tym najnowszym, tym zapomnianym, tym nie dość dobrze rozpoznanym i tym niekonwencjonalnym. Zależy nam, aby – pod hasłem szeroko rozumianej wiedzy o teatrze i performatyki – stworzyć przestrzeń do spotkania, dyskusji i wymiany doświadczeń badaczkom i badaczom o różnych specjalizacjach, zainteresowaniach, temperamentach, wywodzącym się z różnych szkół i korzystającym z różnych metodologii. 

Przewidujemy dwa główne nurty wystąpień: 

1) metody: słabo znane, nieobecne, niedocenione, nie dość dobrze rozpoznane, a może też zapomniane metody badań teatralnych; perspektywy prowadzenia badań teatrologicznych na styku innych dyscyplin humanistycznych, społecznych i technicznych a także włączania praktyk artystycznych, np.: 

• badania ilościowe w teatrze, 

• wpływ społeczny teatru, 

• artistic-based practice, 

• peryperformatyka (E. Kosofsky-Sedgwick), 

• performatyka negatywna (J. Jopek), 

• kognitywna teoria teatru, 

• audience studies, 

• ekologia teatru; 

2) tematy: białe plamy, obszary zapomniane, pomijane, uważane za niewarte uwagi czy po prostu pozostające na marginesie dominujących dyskursów; poza szańcami teatrologii arcydzieł i his-torii teatru być może powstają już prace z nurtu ludowej historii teatru i jego her-storii; na przykład: 

• historia teatru popularnego, 

• historia teatru robotniczego, 

• biografie twórczyń teatru polskiego, 

• biografie organizatorów życia teatralnego, 

• wielokulturowość teatru polskiego, 

• nowy kanon teatralny, 

• dzieci na scenie, dzieci na widowni, 

• badania publiczności, 

• teatr jako narzędzie propagandy, 

• dekady zapomniane, nieopisane, 

• nowe nurty dramatu, najnowsze pola dramaturgii 

• nowe perspektywy odbioru teatru (nagrania, streaming). 

Chętnie rozważymy także propozycje spoza wskazanych powyżej obszarów. 

Zgłoszenia 

• Zgłoszenia w formie abstraktów (do 1000 znaków) z zaznaczeniem części konferencji prosimy wysyłać do 15 czerwca 2025 roku na adres igor.tokarzewski@e-at.edu.pl. 

• Przewidywany czas wystąpienia: 20 minut. 

• Wystąpienia będą honorowane. 

• Przewidujemy druk zaprezentowanych tekstów w recenzowanym tomie monograficznym, opublikowanym przez Wydawnictwo Akademii Teatralnej. 

• Zgłoszone wystąpienie nie może być uprzednio publikowane bądź zgłoszone do publikacji w innym miejscu.